Om als ingekomen werknemer aangemerkt te worden moet een werknemer niet alleen beschikken over specifieke deskundigheid die schaars is op de Nederlandse arbeidsmarkt. Ook de vraag waar de werknemer woonde voorafgaand aan de aanvang van de tewerkstelling in Nederland is belangrijk. Met ingang van 1 januari 2012 is namelijk een aanvullende voorwaarde ingevoerd. Deze voorwaarde kan als volgt worden omschreven:
een werknemer moet in meer dan tweederde (16) van de periode van 24 maanden voorafgaan aan de aanvang van de tewerkstelling in Nederland woonachtig zijn geweest op meer dan 150 km van de Nederlandse grens.
Er wordt hemelsbreed gemeten. Dit betekent dat inwoners van Belgie, Luxemburg en een deel van Duitsland , Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die binnen de straal van 150 km wonen niet meer voor de 30% regeling in aanmerking komen. Bij wonen binnen 150 km van de Nederlandse grens gaat het om het fiscale begrip inwoner zijn, dus dit moet worden bepaald conform artikel 4 AWR. Daarbij is niet relevant of de werknemer een duurzame band van persoonlijke aard heeft met zijn land van herkomst.
EU-recht
Door de Hoge Raad is geoordeeld, na verwijzing naar het Europese Hof van Justitie in de Sopora zaak, dat het 150 km-vereiste niet in strijd is met het EU-recht. Er is geen sprake van discriminatie van werknemers die binnen de 150 km van de Nederlandse grens wonen ten opzichte van werknemers die verder weg wonen.
Uitzonderingen
Het 150 km-vereiste geldt niet in drie specifieke situaties.
- Als de tewerkstelling van een werknemer met de titel van doctor plaatsvindt binnen een jaar na het behalen van deze titel, blijft bij het beoordelen of deze werknemer door een inhoudingsplichtige uit een ander land is aangeworven buiten beschouwing de periode van verblijf in het kader van het behalen van deze titel in Nederland of binnen de 150 km-grens. Dit geldt ook voor de periode tussen de promotie en de start van de tewerkstelling.
- Voor werknemers die al eerder naar Nederland waren uitgezonden geldt het 150 km-vereiste ook niet. Een werknemer die eind 2022 zijn uitzending naar Nederland heeft beëindigd en in maart 2023 opnieuw naar Nederland wordt uitgezonden, heeft immers per definitie niet minimaal 16 van de laatste 24 maanden op een afstand van meer dan 150 km van de Nederlandse grens gewoond. Hij woonde immers in Nederland. Voor deze gevallen geldt dat de 150 km-eis wordt toegepast op de eerste tewerkstelling in Nederland. Deze regeling geldt alleen als de eerdere tewerkstelling niet langer dan 5 jaren voor de nieuwe tewerkstelling is aangevangen. Met nadruk zij vermeld dat deze uitzondering alleen gebruikt kan worden als de ingekomen werknemer in het verleden in Nederland gewerkt heeft. Als eerder verblijf in Nederland plaatsvond voor bijvoorbeeld studiedoeleinden, geldt de uitzondering niet.
- Bij wisseling van werkgever in Nederland.